ՈՒՈԼԹ ՈՒԻԹՄԵՆ

ԵՎՐՈՊԱ
ճորտի խեղդող որջից
Շանթի պես նա թռավ՝ ինքն իրմով հիացած.
Ոտքերով նա կոխոտում է մոխիրն ու ցնցոտիները,
Իսկ ձեռքերով սեղմում կոկորդն արքաների:
Օ, հույս և սպասում:
Օ, տանջանքը քշված ազատասերների, որ մաքրում են իրենց ըմբոստ հոգին օտար
հեռաստաններում, —
Օ, որքան սրտեր կան հիմա տխրությունով հիվանդ.
Վերադարձե՛ք այսօր ձեր տները, թող նոր կյանքը բացվի ձեզ համար:
Իսկ դուք, որ ոսկի էիք առնում, որպեսզի ժողովրդին արատավորեք,
Իմացե՛ք, ստախոսներ և վաշխառուներ, որ ձեր բոլոր կառափնատների, ձեր մոլության,
Եվ նրա համար, որ դուք, որպես որդեր, ծծում էիք միամիտ ու բարի մուրացկաններին,
Եվ նրա, որ խոստանալով, խաբում էին շուրթերն արքայական
Եվ, դրժելով երդումը, քրքջում էին —
Այս բոլորի համար ներումով կպատժե ձեզ ժողովուրդը, նրան
պետք չեն ձեր գլուխները.
Զզվելի՛ է նրան դաժան ոխակալությունն արքաների:
Բայց հեզ ներողամտությունը ծնում է կորուստ անողոք, — և
սարսափահար արքաները ահա դառնում են ետ —
Անցնում են հպարտ ու հանդիսավոր, և ամեն մեկին
շրջապատում է շքախումբը. — տերտեր, բռնաբարող, դահիճ, բանտապետ, դատավոր, վաճառական, զինվոր ու լրտես:
Իսկ բոլորի ետևից, տե՛ս, ինչ-որ ուրվական է սողում գաղտագողի ինչպես մառախլապատ գիշեր.
Ամբողջովին կարմիր, ճակատը, գլուխը և մարմինը արնավառ ծալքերով ծածկած:
Չեն երևում ո՛չ դեմքը, ո՛չ աչքերը:
Բայց իր այդ ալ-կարմիր զգեստների տակից, որ վեր են
բարձրացվում ինչ-որ անհայտ ձեռքով,
Ահավասի՛կ մի մատ, որ ցույց է տալիս հեռուն,
հորիզոնները — գալարվում է, ինչպես օձի գլուխ:
Իսկ թարմ գերեզմաններում պառկած են, արնաթաթախ,
երիտասարդ մարմիններ,
Եվ ձգված են պարանները կախաղանների, և շաչում են
տերերի գնդակները,
Եվ բռնակալները քրքջում են բարձր — բայց այս ամենը
կտան պտուղներ, և առատ կլինի նրանց հունձը:
Այդ դիերը պատանիների,
Այդ նահատակները, օղակներից կախված, գորշ արճիճով
ծածկված այդ սրտերը, —
Նրանք անշարժ են և պաղ, բայց և այնպես ապրում են նրանք
հավիտյան, և անհնարին է նրանց սպանելը.
Նրանք ապրում են, օ, արքանե՛ր, մնացած իրենց պես ջահել
սրտերում:
Մնացած եղբայրներում են ապրում նրանք, նրանցում, որ
պատրաստ են ձեր դեմ կրկին ապստամբելու,
Նրանք մաքրվեցին, սրբացան նրանք մահով, մահը մեծացրեց
նրանց և իմաստավորեց:
Ազատության համար ամեն մի մեռածի վրա, ամեն մի գերեզմանից կծլի ազատության սերմը, իսկ նրանից — նորը.
Հեռո՛ւ-հեռո՛ւ կտանեն քամիները նրան՝ գալիք սերունդների համար,
Կգուրգուրեն նրան անձրևներն ու ձյուները:
Օ , ամե՛ն մի հոգի, որ թողել է մարմինը՝ բռնակալ դահիճներից զարկված —
Անտեսանելի ճախրում է աշխարհի վրայով, շշնջում է, կանչում, հսկում:
Ազատությո՛ւն. թող հուսալքվեն ուրիշները, ես չեմ հուսալքվի
երբեք:
Ի՞նչ: Այս տունը գամվա՞ծ է. տերը տե՞ղ է գնացել.—
Ոչի՛նչ, շուտով նա կգա. սպասեցե՛ք նրան:
Պատրաստվեցե՛ք դիմավորելու նրան. արդեն գալիս են նրա համբավաբերները:

Թարգմ. Ե. Չարենց