ՄԱՄՈՒԼԻ ԱՆԴՐԱԴԱՐՁ

ՍԵՎԱԿԻ ԳՈՐԾԵՐՆ ԱՊՐՈՒՄ ԵՆ, ՔԱՆԻ ՈՐ ՄԱՐԴԻԿ ՊԱՀԱՆՋՈՒՄ ԵՆ, ՈՐ ԴՐԱՆՔ ԱՊՐԵՆ

971 թ. հունիսի 17-ին ավտովթարի զոհ դարձավ Պարույր Սևակը: Ամեն տարի գրողի մահվան օրը բանաստեղծի ծննդավայրում /Արարատի մարզ, գյուղ Չանախչի/ անցկացվում է պոեզիայի սևակյան հանդիսություն:
«Ինքնակենսագրություն գրել՝ նշանակում է գաղտնիքներ ասել: Բայց ասված գաղտնիքը ոչինչ չարժի, եթե չի գալիս բացահայտելու գաղտնիքների գաղտնիքը` խորհուրդը: Ուստի և իմ հուշերը պիտի դառնան առիթ խորհրդածությունների և իմ կենսագրությունը` փորձ ինքնաթարգմանության»,-ասում է Սեւակը /«Անցյալը ներկայացած»/ ու ներկայացնում իր կյանքի ամենակարեւոր մանրամասները:
Սևակի ինքնակենսագրականը թերթելիս՝ ուշագրավ մի հանգամանք աչքս ընկավ, որն այնքան խորթ պատկեր է մերօրյա իրականության անգույն ֆոնին.«Կյանքումս մեծ գողություն էլ եմ արել. 3-4 հոգով «կտրեցինք» շրջակա 3-4 գյուղի դպրոցական գրադարանները` կեսգիշերին, գողության բոլոր կանոնների համաձայն: Գողություն` կարդալու ծարավից: Գլխավորը ես էի: Ու գրքերի մեծագույն մասն էլ ինձ էր հասնում: Ու կարդում էի ամեն ինչ. արգելված Րաֆֆու բզկտված վեպը (կեսն արտագրեցի), Դարվինի «Տեսակների ծագումը» (կոնսպեկտավորեցի), մենագրություն Դավիդ Ռիկարդոյի և Ադամ Սմիթի մասին (ինչպե՞ս հասկանայի) և նույնիսկ … «Ռազմական արվեստ» (ի՞նչ հասկանայի)»…
Գրող, գրականագետ Հովիկ Չարխչյանը yerkir.am-ի հետ զրույցում նշեց, որ ամեն անգամ, երբ որևէ մեկը շտապում է հայտարարել, թե Սևակը սպառել է իրեն և այլևս արդիական չէ, նույն պահին Սևակի խոսքի ու մտքի անհրաժեշտությունը շառաչուն ապտակ է հասցնում նման կարծիք հայտնողին:
Ըստ Չարխչյանի, Սևակի «երկարակեցության» գաղտնիքը պետք է որոնել ոչ միայն նրա տաղանդի մեջ, այլև Սևակ ընթերցողների հույզերի, մտահոգությունների ու ակնկալիքների սևեռումներում:
«Այս մարդիկ նախընտրում են Սևակին, քանի որ նրա օգնությամբ են գտնում իրենց հարցերի պատասխանները, նրա տողերի հետ են ներդաշնակեցնում իրենց ապրումները: Եվ նույն այդ ընթերցողները մերժում են բոլոր նրանց, ովքեր ունեն ավազահատիկի չափ շնորհք և լեռան չափ մեծամտություն: Հետևաբար, մեծ հաշվով, Պարույր Սևակի պոեզիայի կենսունակությունը առեղծվածների շարքում չէ, այլ ապրում է, քանի որ մարդիկ ցանկանում և պահանջում են, որ այն ապրի»,- պարոն Չարխչյանը:
«Գրողի առաջնահերթ պարտականությունը փակագծեր բացելն է և ոչ թե չակերտներ դնելը»,- գրել է Սեւակը՝ բացելով իրեն բաժին հասած բոլոր փակագծերը… Իսկ մեզ մնում է միայն դրանց ներսում գրվածը կարդալ կարողանալ…